U bevindt zich op:ProfessionalsProjecten en onderzoeken22 wekenprik

22 wekenprik - kinkhoestvaccinatie

Sinds december 2019 is de 22 wekenprik, een kinkhoestvaccinatie, voor alle zwangere vrouwen in Nederland beschikbaar. Het halen van de 22 wekenprik is vrijwillig, u maakt zelf de keuze om de prik wel of juist niet te halen. Lees meer info over de 22 wekenprik en het maken van een afspraak

Het onderzoek

In de periode van september 2021 tot mei 2022 voert de GGD Zuid Limburg een vragenlijstonderzoek uit over de 22 wekenprik. Het onderzoek wordt uitgevoerd in samenwerking met verschillende GGD’en en jeugdgezondheidsorganisaties. Naast GGD Zuid Limburg doet ook GGD Hollands Noorden mee.

Hoe maken vrouwen de afweging om wel of niet de 22 wekenprik te halen?

Wij vinden het belangrijk om te weten hoe zwangere vrouwen de afweging maken om de 22 wekenprik wel of juist niet te halen. Welke informatie ontvangen zwangere vrouwen graag over vaccinaties? En hoe ervaren zij onze zorg?
Met de informatie uit het onderzoek gaan wij aan de slag om de informatie en zorg aan zwangere vrouwen nog verder te verbeteren.  

Vragenlijst

Het onderzoek is inmiddels afgelopen. Deelnemen is niet meer mogelijk. 

Informatiebrief vragenlijst verloskundige zorgprofessionals

Verloskundige zorgprofessionals spelen een belangrijke rol bij de besluiten die zwangere vrouwen maken over maternale vaccinaties. Middels vragenlijsten onder verloskundige zorgprofessionals willen we onderzoeken hoe verloskundige zorgverleners denken over de maternale kinkhoestvaccinatie en het bespreken van deze vaccinatie met zwangere vrouwen. Meer informatie over het onderzoek vind u in de informatiebrief.

Uitleg factsheet 22-wekenprik Zuid Limburg

Uitleg factsheet 22-wekenprik Zuid Limburg

Vanaf September 2021 tot en met April 2022 heeft de GGD Zuid Limburg in samenwerking met andere organisaties een vragenlijst onderzoek over de 22-wekenprik uitgevoerd. Het doel van het onderzoek was het in kaart brengen van 1) het vaccinatiegedrag omtrent de 22-wekenprik en 2) factoren die invloed hebben op het vaccinatiegedrag. Daarnaast werd middels deze vragenlijst het vaccinatiespreekuur geëvalueerd en richtte enkele vragen zich op de Covid-19 en influenza vaccinatie tijdens de zwangerschap.

Resultaten binnen eigen organisatie

In totaal hebben 625 cliënten van de GGD Zuid Limburg de vragenlijst ingevuld. Het merendeel was hoog opgeleid (67%) en van Nederlandse afkomst (92%).

  • 602 cliënten hebben de 22-wekenprik geaccepteerd tijdens de zwangerschap, waarvan 575 bij een locatie van GGD Zuid Limburg en 27 elders
  • 23 cliënten hebben de 22-wekenprik geweigerd

Meest gekozen redenen voor acceptatie waren:

  1. Directe bescherming van het pasgeboren kind
  2. Het aangepaste vaccinatieschema, één prik minder voor het pasgeboren kind
  3. Kinkhoest als een gevaarlijke ziekte ervaren voor het pasgeborenen kind

Meest gekozen redenen voor weigering waren:

  1. Tegen vaccinaties tijdens de zwangerschap zijn
  2. Angst voor bijwerkingen voor het pasgeboren kind
  3. Niet op de hoogte van de vaccinatie, of de afspraak vergeten

Zowel acceptanten als weigeraars halen hun informatie voornamelijk uit de RIVM flyer, gesprekken met een gynaecoloog of verloskundige of gesprekken met de GGD.

Meer weten? Bekijk de factsheet.

Bespreking 22-wekenprik met verloskundige of gynaecoloog

Uit voorgaand onderzoek weten we dat het bespreken van de 22-wekenprik met een zorgprofessional en het ontvangen van een advies over de 22-wekenprik grote invloed kan hebben op de beslissing om wel of niet te vaccineren.

Van de acceptanten bij GGD Zuid Limburg geeft 64% aan dat zij een advies hebben ontvangen en 26% geeft aan dat zij de vaccinatie besproken hebben. Ook zijn er enkele acceptanten (9%) die enkel een flyer hebben ontvangen of helemaal geen informatie (1%). De helft van de acceptanten (53%) geeft aan dat het advies of het bespreken heeft gezorgd voor acceptatie van de 22-wekenprik.

Van de weigeraars bij GGD Zuid Limburg geeft 48% aan dat zij een advies hebben ontvangen en 35% geeft aan dat zij de vaccinatie besproken hebben. Ook zijn er best wat weigeraars die helemaal geen informatie hebben ontvangen (17%).

Evaluatie spreekuur bij GGD Zuid Limburg

Het spreekuur werd beoordeeld met een 8,6 gemiddeld. Het merendeel van de respondenten (71%) vind het goed dat de vaccinatie wordt gegeven door de GGD. Het valt op dat minder dan de helft van de weigeraars (48%) vindt dat de locaties voor de 22-wekenprik goed bereikbaar zijn.

De respondenten geven de volgende 3 verbeterpunten voor de organisatie:

  1. Er moeten meer mogelijkheden komen om afspraken in te plannen.
    Respondenten vinden dat er te weinig dagen en tijdstippen zijn waarop afspraken mogelijk zijn en geven aan dat de wachttijd vaak lang is.
  2. Het maken van een afspraak moet laagdrempeliger.
    Het maken van een afspraak is voor sommige respondenten moeilijk, vaak omdat het telefonisch moet. Veel respondenten waarderen het als de afspraak online gemaakt kan worden.
  3. Het is belangrijk om te blijven informeren.
    Respondenten ontvangen graag vanaf het begin van de zwangerschap informatie over de vaccinatie en de ziekte. Daarnaast zorgt het informeren ervoor dat de respondenten weten dat 22-wekenprik bestaat.

Influenza en Covid-19 vaccinatie

61% van de respondenten heeft tijdens de zwangerschap ook een Covid-19 vaccinatie geaccepteerd en 28% zou in de toekomst de maternale influenza vaccinatie accepteren indien dit onderdeel wordt van het RVP.

Nationale resultaten

Dit vragenlijst onderzoeken werd ook uitgevoerd door Jong JGZ en de GGD Hollands Noorden. Daarnaast werd de vragenlijst ook verspreid via sociale media kanalen om een representatief deel te includeren.
In totaal hebben 1361 respondenten de vragenlijst ingevuld, 1294 acceptanten en 67 weigeraars.

Factoren die een positieve invloed hebben op acceptatie van de 22-wekenprik:

  1. Positieve attitude.
    Deelnemers die positief zijn over de 22-wekenprik, zullen zich eerder laten vaccineren.
  2. Verwachte bescherming voor het pasgeboren kind.
    Deelnemers die verwachte dat de vaccinatie zorgt voor een goede bescherming van het pasgeboren kind, zullen zich eerder laten vaccineren.
  3. In staat zijn de vaccinatie zelfstandig te kunnen halen.
    Deelnemers die het gevoel hebben de vaccinatie zelf te kunnen halen, zonder hulp van anderen, zullen zich eerder laten vaccineren.
  4. Goede bereikbaarheid van de locaties.
    Op het moment dat deelnemers vinden dat de locaties goed bereikbaar zijn, zullen zij zich eerder laten vaccineren.

Factoren die een negatieve invloed hebben op acceptatie van de 22-wekenprik:

  1. Weigering 22-wekenprik vorige zwangerschap.
    Deelnemers die de 22-wekenprik tijdens een vorige zwangerschap geweigerd hebben, zullen zich minder snel laten vaccineren
  2. Mogelijke negatieve gevolgen van acceptatie wegen zwaangeren dan het risico van weigering.
    Deelnemers die het fijner vinden om de 22-wekenprik niet te accepteren omdat het kiezen voor acceptatie kan leiden tot bijwerkingen, zullen zich minder snel laten vaccineren. Dit noemen we omission bias. Bij omission bias ontwijk je een actie/gedrag omdat je bang bent voor de gevolgen, ondanks dat het weigeren van de actie/het gedrag ook negatieve gevolgen kan hebben.

Maternale Covid-19 en influenza vaccinatie

58% van de deelnemers heeft tijdens de zwangerschap ook een Covid-19 vaccinatie geaccepteerd. Slechts 28% van de deelnemers geeft aan dat ze de influenza vaccinatie in een volgende zwangerschap zullen accepteren indien deze onderdeel is van het RVP.

Uitleg factsheet 22-wekenprik Jong JGZ

Uitleg factsheet 22-wekenprik Jong JGZ

Vanaf September 2021 tot en met April 2022 heeft Jong JGZ meegewerkt aan een vragenlijstonderzoek van de GGD Zuid Limburg over de 22-wekenprik. Het doel van het onderzoek was het in kaart brengen van 1) het vaccinatiegedrag omtrent de 22-wekenprik en 2) factoren die invloed hebben op het vaccinatiegedrag. Daarnaast werd middels deze vragenlijst het vaccinatiespreekuur geëvalueerd en richtte enkele vragen zich op de Covid-19 en influenza vaccinatie tijdens de zwangerschap.

Resultaten binnen eigen organisatie

In totaal hebben 98 cliënten van Jong JGZ de vragenlijst ingevuld. Het merendeel was hoog opgeleid (75%) en van Nederlandse afkomst (95%).

  • 87 cliënten hebben de 22-wekenprik geaccepteerd tijdens de zwangerschap, waarvan 80 bij een locatie van Jong JGZ en 7 elders
  • 11 cliënten hebben de 22-wekenprik geweigerd

Meest gekozen redenen voor acceptatie waren:

  1. Directe bescherming van het pasgeboren kind
  2. Het aangepaste vaccinatieschema, één prik minder voor het pasgeboren kind
  3. Kinkhoest als een gevaarlijke ziekte ervaren voor het pasgeborenen kind

Meest gekozen redenen voor weigering waren:

  1. Angst voor bijwerkingen voor het pasgeboren kind
  2. Angst voor bijwerkingen in het algemeen
  3. Twijfel over de vaccinatie

Zowel acceptanten als weigeraars halen hun informatie voornamelijk uit de RIVM flyer, gesprekken met een gynaecoloog of verloskundige of gesprekken met de GGD.

Meer weten? Bekijk de factsheet.

Bespreking 22-wekenprik met verloskundige of gynaecoloog

Uit voorgaand onderzoek weten we dat het bespreken van de 22-wekenprik met een zorgprofessional en het ontvangen van een advies over de 22-wekenprik grote invloed kan hebben op de beslissing om wel of niet te vaccineren.

Van de acceptanten bij Jong JGZ geeft 49% aan dat zij een advies hebben ontvangen en 30% geeft aan dat zij de vaccinatie besproken hebben. Ook zijn er enkele acceptanten (16%) die enkel een flyer hebben ontvangen of helemaal geen informatie (5%). Meer dan de helft van de acceptanten (59%) geeft aan dat het advies of het bespreken heeft gezorgd voor acceptatie van de 22-wekenprik.

Van de weigeraars bij Jong JGZ geeft 50% aan dat zij een advies hebben ontvangen en 20% geeft aan dat zij de vaccinatie besproken hebben. Ook zijn er een aantal weigeraars (30%) die enkel een flyer hebben ontvangen.

Evaluatie spreekuur bij Jong JGZ

Het spreekuur werd beoordeeld met een 8,5 gemiddeld. Het merendeel van de respondenten (63%) vind het goed dat de vaccinatie wordt gegeven door Jong JGZ.
Het valt op dat 64% van de weigeraars vindt dat de locaties voor de 22-wekenprik goed bereikbaar zijn.

De respondenten geven de volgende 3 verbeterpunten voor de organisatie:

  1. Er moeten meer mogelijkheden komen om afspraken in te plannen.
    Respondenten vinden dat er te weinig dagen en tijdstippen zijn waarop afspraken mogelijk zijn en geven aan dat de wachttijd vaak lang is.
  2. Het maken van een afspraak moet laagdrempeliger.
    Het maken van een afspraak is voor sommige respondenten moeilijk, vaak omdat het telefonisch moet. Veel respondenten waarderen het als de afspraak online gemaakt kan worden.
  3. Het is belangrijk om te blijven informeren.
    Respondenten ontvangen graag vanaf het begin van de zwangerschap informatie over de vaccinatie en de ziekte. Daarnaast zorgt het informeren ervoor dat de respondenten weten dat 22-wekenprik bestaat.

Influenza en Covid-19 vaccinatie

50% van de respondenten heeft tijdens de zwangerschap ook een Covid-19 vaccinatie geaccepteerd en 37% zou in de toekomst de maternale influenza vaccinatie accepteren indien dit onderdeel wordt van het RVP.

Nationale resultaten

Dit vragenlijst onderzoeken werd ook uitgevoerd door GGD Hollands Noorden en de GGD Zuid Limburg. Daarnaast werd de vragenlijst ook verspreid via sociale media kanalen om een representatief deel te includeren.
In totaal hebben 1361 respondenten de vragenlijst ingevuld, 1294 acceptanten en 67 weigeraars.

Factoren die een positieve invloed hebben op acceptatie van de 22-wekenprik:

  1. Positieve attitude.
    Deelnemers die positief zijn over de 22-wekenprik, zullen zich eerder laten vaccineren.
  2. Verwachte bescherming voor het pasgeboren kind.
    Deelnemers die verwachte dat de vaccinatie zorgt voor een goede bescherming van het pasgeboren kind, zullen zich eerder laten vaccineren.
  3. In staat zijn de vaccinatie zelfstandig te kunnen halen.
    Deelnemers die het gevoel hebben de vaccinatie zelf te kunnen halen, zonder hulp van anderen, zullen zich eerder laten vaccineren.
  4. Goede bereikbaarheid van de locaties.
    Op het moment dat deelnemers vinden dat de locaties goed bereikbaar zijn, zullen zij zich eerder laten vaccineren.

Factoren die een negatieve invloed hebben op acceptatie van de 22-wekenprik:

  1. Weigering 22-wekenprik vorige zwangerschap.
    Deelnemers die de 22-wekenprik tijdens een vorige zwangerschap geweigerd hebben, zullen zich minder snel laten vaccineren
  2. Mogelijke negatieve gevolgen van acceptatie wegen zwaangeren dan het risico van weigering.
    Deelnemers die het fijner vinden om de 22-wekenprik niet te accepteren omdat het kiezen voor acceptatie kan leiden tot bijwerkingen, zullen zich minder snel laten vaccineren. Dit noemen we omission bias. Bij omission bias ontwijk je een actie/gedrag omdat je bang bent voor de gevolgen, ondanks dat het weigeren van de actie/het gedrag ook negatieve gevolgen kan hebben.

Maternale Covid-19 en influenza vaccinatie

58% van de deelnemers heeft tijdens de zwangerschap ook een Covid-19 vaccinatie geaccepteerd.
Slechts 28% van de deelnemers geeft aan dat ze de influenza vaccinatie in een volgende zwangerschap zullen accepteren indien deze onderdeel is van het RVP.

Uitleg factsheet 22-wekenprik Hollands Noorden

Uitleg factsheet 22-wekenprik Hollands Noorden

Vanaf September 2021 tot en met April 2022 heeft de GGD Hollands Noorden meegewerkt aan een vragenlijstonderzoek van de GGD Zuid Limburg over de 22-wekenprik. Het doel van het onderzoek was het in kaart brengen van 1) het vaccinatiegedrag omtrent de 22-wekenprik en 2) factoren die invloed hebben op het vaccinatiegedrag. Daarnaast werd middels deze vragenlijst het vaccinatiespreekuur geëvalueerd en richtte enkele vragen zich op de Covid-19 en influenza vaccinatie tijdens de zwangerschap.

Resultaten binnen eigen organisatie

In totaal hebben 596 cliënten van de GGD Hollands Noorden de vragenlijst ingevuld. Het merendeel was hoog opgeleid (63%) en van Nederlandse afkomst (96%).

  • 564 cliënten hebben de 22-wekenprik geaccepteerd tijdens de zwangerschap, waarvan 536 bij een locatie van GGD Hollands Noorden en 28 elders
  • 32 cliënten hebben de 22-wekenprik geweigerd

Meest gekozen redenen voor acceptatie waren:

  1. Directe bescherming van het pasgeboren kind
  2. Het aangepaste vaccinatieschema, één prik minder voor het pasgeboren kind
  3. Kinkhoest als een gevaarlijke ziekte ervaren voor het pasgeborenen kind

Meest gekozen redenen voor weigering waren:

  1. Tegen vaccinaties tijdens de zwangerschap zijn
  2. Angst voor bijwerkingen voor het pasgeboren kind
  3. Onvoldoende informatie over de 22-wekenprik

Zowel acceptanten als weigeraars halen hun informatie voornamelijk uit de RIVM flyer, gesprekken met een gynaecoloog of verloskundige of gesprekken met de GGD.

Meer weten? Bekijk de factsheet.

Bespreking 22-wekenprik met verloskundige of gynaecoloog

Uit voorgaand onderzoek weten we dat het bespreken van de 22-wekenprik met een zorgprofessional en het ontvangen van een advies over de 22-wekenprik grote invloed kan hebben op de beslissing om wel of niet te vaccineren.

Van de acceptanten bij GGD Hollands Noorden geeft 50% aan dat zij een advies hebben ontvangen en 37% geeft aan dat zij de vaccinatie besproken hebben. Ook zijn er enkele acceptanten (10%) die enkel een flyer hebben ontvangen of helemaal geen informatie (2%). De helft van de acceptanten (50%) geeft aan dat het advies of het bespreken heeft gezorgd voor acceptatie van de 22-wekenprik.

Van de weigeraars bij GGD Hollands Noorden geeft 38% aan dat zij een advies hebben ontvangen en 50% geeft aan dat zij de vaccinatie besproken hebben. Ook zijn er enkele weigeraars (9%) die enkel een flyer hebben ontvangen of helemaal geen informatie (3%).

Evaluatie spreekuur bij GGD Hollands Noorden

Het spreekuur werd beoordeeld met een 8,3 gemiddeld. Het merendeel van de respondenten (62%) vind het goed dat de vaccinatie wordt gegeven door de GGD.
Het valt op dat slechts 31% van de weigeraars vindt dat de locaties voor de 22-wekenprik goed bereikbaar zijn.

De respondenten geven de volgende 3 verbeterpunten voor de organisatie:

  1. Er moeten meer mogelijkheden komen om afspraken in te plannen.
    Respondenten vinden dat er te weinig dagen en tijdstippen zijn waarop afspraken mogelijk zijn en geven aan dat de wachttijd vaak lang is.
  2. Het maken van een afspraak moet laagdrempeliger.
    Het maken van een afspraak is voor sommige respondenten moeilijk, vaak omdat het telefonisch moet. Veel respondenten waarderen het als de afspraak online gemaakt kan worden.
  3. Het is belangrijk om te blijven informeren.
    Respondenten ontvangen graag vanaf het begin van de zwangerschap informatie over de vaccinatie en de ziekte. Daarnaast zorgt het informeren ervoor dat de respondenten weten dat 22-wekenprik bestaat.

Influenza en Covid-19 vaccinatie

58% van de respondenten heeft tijdens de zwangerschap ook een Covid-19 vaccinatie geaccepteerd en 26% zou in de toekomst de maternale influenza vaccinatie accepteren indien dit onderdeel wordt van het RVP.

Nationale resultaten

Dit vragenlijst onderzoeken werd ook uitgevoerd door Jong JGZ en de GGD Zuid Limburg. Daarnaast werd de vragenlijst ook verspreid via sociale media kanalen om een representatief deel te includeren.
In totaal hebben 1361 respondenten de vragenlijst ingevuld, 1294 acceptanten en 67 weigeraars.

Factoren die een positieve invloed hebben op acceptatie van de 22-wekenprik:

  1. Positieve attitude.
    Deelnemers die positief zijn over de 22-wekenprik, zullen zich eerder laten vaccineren.
  2. Verwachte bescherming voor het pasgeboren kind.
    Deelnemers die verwachte dat de vaccinatie zorgt voor een goede bescherming van het pasgeboren kind, zullen zich eerder laten vaccineren.
  3. In staat zijn de vaccinatie zelfstandig te kunnen halen.
    Deelnemers die het gevoel hebben de vaccinatie zelf te kunnen halen, zonder hulp van anderen, zullen zich eerder laten vaccineren.
  4. Goede bereikbaarheid van de locaties.
    Op het moment dat deelnemers vinden dat de locaties goed bereikbaar zijn, zullen zij zich eerder laten vaccineren.

Factoren die een negatieve invloed hebben op acceptatie van de 22-wekenprik:

  1. Weigering 22-wekenprik vorige zwangerschap.
    Deelnemers die de 22-wekenprik tijdens een vorige zwangerschap geweigerd hebben, zullen zich minder snel laten vaccineren
  2. Mogelijke negatieve gevolgen van acceptatie wegen zwaangeren dan het risico van weigering.
    Deelnemers die het fijner vinden om de 22-wekenprik niet te accepteren omdat het kiezen voor acceptatie kan leiden tot bijwerkingen, zullen zich minder snel laten vaccineren. Dit noemen we omission bias. Bij omission bias ontwijk je een actie/gedrag omdat je bang bent voor de gevolgen, ondanks dat het weigeren van de actie/het gedrag ook negatieve gevolgen kan hebben.

Maternale Covid-19 en influenza vaccinatie

58% van de deelnemers heeft tijdens de zwangerschap ook een Covid-19 vaccinatie geaccepteerd.
Slechts 28% van de deelnemers geeft aan dat ze de influenza vaccinatie in een volgende zwangerschap zullen accepteren indien deze onderdeel is van het RVP.

Meer informatie en contact

Meer informatie en contact

Heeft u vragen over dit onderzoek? Stuur een bericht naar:

veja.widdershoven@ggdzl.nl

Heeft u vragen over de 22 wekenprik? Kijk op www.22wekenprik.nl