Houtrook

Een haardvuurtje is gezellig, maar helaas is zo’n vuurtje slecht voor de luchtkwaliteit. En niet zo’n beetje ook. Wist je dat twee uur hout stoken evenveel fijnstof in de lucht brengt als een auto die van Amsterdam naar Milaan rijdt? In Nederland veroorzaken we met zijn allen meer fijnstof door het stoken van hout, dan door autorijden.

Overlast en gezondheidsklachten door houtrook

Houtrook is ongezond, voor jezelf en voor je omgeving. In houtrook zitten veel schadelijke stoffen, zoals fijnstof, koolmonoxide, vluchtige organische stoffen, PAKs en roet. Een deel van die stoffen kan kanker veroorzaken.

Kinderen, ouderen en mensen met luchtwegklachten kunnen extra last hebben van houtrook. Het inademen van houtrook kan bij hun tot kortademigheid en extra medicijngebruik leiden. Daarnaast veroorzaakt houtrook veel geuroverlast.

Hout stoken? Liever niet!

Het is het beste om geen hout te stoken. Wil je toch af en toe toch een vuurtje aan? Doe dat zo min mogelijk en alleen op speciale momenten, bijvoorbeeld op een verjaardag.

Stookwijzer en stookalert

Bij sommige weersomstandigheden kun je beter echt geen hout stoken, omdat je dan veel overlast veroorzaakt. Laat de houtkachel of open haard uit:

  • bij windstil of mistig weer. De rook blijft dan tussen de huizen hangen. Op stookwijzer.nl zie je wanneer je beter niet kunt stoken. Bekijk de stookwijzer.
  • als er een stookalert is. Het RIVM geeft een stookwaarschuwing bij ongunstig weer of een slechte luchtkwaliteit. Als je je aanmeldt voor stookalert, krijg je op dagen dat een stookalert geldt rond 12.00 uur een e-mail. Meld je aan voor stookalert.

Als je stookt, stook dan bewust

Een houtvuurtje veroorzaakt altijd veel luchtvervuiling, maar op de juiste manier stoken maakt wel verschil. Milieucentraal geeft stooktips om bewust te stoken.

Bekijk de stooktips

Overlast melden via stookwijzer

Op het moment dat je overlast hebt van houtrook, kun je dat op stookwijzer melden. Deze melding gaat automatisch naar de gemeente, als deze aangesloten is bij de Stookwijzer. In andere gevallen gebruikt Stookwijzer jouw melding om een beter beeld te krijgen van de overlast door houtrook in Nederland. Heb je regelmatig overlast van houtrook in jouw buurt? Lees dan onderstaande tips.

Heb jij een openhaard in huis en stook je op hout? Hier vind je meer informatie over houtstook.

Wat kun je doen als je last hebt van houtrook?

Heb je last van houtrook van je buren of buurtgenoten? Een goed gesprek en simpele maatregelen om beter te stoken, kunnen zorgen voor minder overlast. Uit onderzoek blijkt dat tweederde van de houtstokers wel maatregelen wil nemen om overlast te beperken. In dit stappenplan lees je wat je kunt doen bij overlast.

Stel eerst vast waar de rook vandaan komt. Misschien zijn er verschillende buren die hout stoken. Staat het huis dichtbij of verderop?

Hebben meer buurtgenoten overlast? Dan kun je samen iets doen.

Misschien weten jouw houtstokende buren niet dat jij daar last van hebt. Leg rustig uit waarom je last hebt van hun rook. En vertel dat er manieren zijn waarop zij kunnen zorgen voor minder overlast. Check de website van Milieucentraal voor nuttige tips voor een houtstookoverleg.

Lukt het niet om samen een oplossing te vinden? Noteer dan twee of drie weken lang wanneer je precies last hebt van de rook. Dit helpt om erachter te komen wat precies de oorzaak is en dit maakt het makkelijker om afspraken te maken met de stoker. Noteer:

  • de datum en tijd
  • wat voor weer het is
  • de windrichting
  • overlast (ja of nee, en omschrijf de overlast)
  • waar je de overlast hebt
  • het advies van stookwijzer en stookalert
  • voeg eventueel foto’s of videopnames van het rookkanaal toe

Misschien snappen ze je probleem nu wel en willen ze rekening met je houden. Zo niet, vraag dan of de wijkagent of buurtbemiddeling wil bemiddelen.

Komen jullie er niet uit? Dan kun je een melding doen bij je gemeente. Gemeenten hebben regels waarmee ze iets kunnen doen tegen inwoners die hinderlijke of schadelijke rook, stank, roet of walm verspreiden. Jouw dagboek komt daarbij goed van pas. Houd er wel rekening mee dat dit niet altijd een snelle oplossing van het probleem betekent. De gemeente zal vragen om bewijzen en moet rekening houden met alle belangen. Die van jou, maar ook die van je houtstokende buren. Als je niet tevreden bent over de reactie van de gemeente, stap dan naar een Juridisch Loket voor advies en informatie.

Houtkachels en veiligheid

Doe je je houtkachel aan? Let voor je veiligheid op de volgende punten.

Zet altijd een raam of ventilatierooster open als je stookt

Open haarden en kachels gebruiken lucht uit de kamer waar ze staan. Ook als er glas of een deurtje voor de vlammen zit. Een houtkachel gebruikt bijvoorbeeld 250 kubieke meter lucht per uur! Als er geen verse lucht de kamer in komt, ontstaat er onderdruk. Verbrandingsgassen gaan dan niet via de schoorsteen naar buiten, maar komen juist de kamer in. En in die verbrandingsgassen zitten veel schadelijke stoffen, zoals koolmonoxide. Zet daarom altijd een raam of ventilatierooster open als je stookt.

Pas op voor koolmonoxide

Koolmonoxide ontstaat als er niet genoeg zuurstof is voor de verbranding. Seintjes dat er koolmonoxide in de lucht zit, zijn: vermoeidheid, hoofdpijn en ademhalingsproblemen (die kunnen leiden tot verstikking). Het is verstandig om een koolmonoxidemelder in huis op te hangen.

Bij pelletkachels is er nog een extra risico op koolmonoxide. Als je de pelletkorrels los bewaart in een ruimte, dan kan in die ruimte koolmonoxide ontstaan. Lees meer over koolmonoxide.

Een gesloten kachel is veiliger én zuiniger

Gesloten houtkachels hebben een extra pijp naar buiten om de lucht voor het vuur aan te voeren. Daardoor zijn ze veiliger en hebben ze een hoger rendement dan open kachels. Het is dus veiliger en zuiniger om een gesloten kachel te kopen.

Denk je erover om een open haard of houtkachel te kopen? Dan is het belangrijk om goed te kijken welke kachel voor jou geschikt is. Laat je hierover adviseren in de winkel. Of kijk op Milieucentraal voor tips.

Veelgestelde vragen over houtrook

Nee, hout is geen duurzame of gezonde vervanger van gas. We kunnen hout niet laten groeien in het tempo waarin we het opstoken. Daarnaast veroorzaakt het stoken van hout veel luchtvervuiling.

Gebruik je je pelletkachel alleen voor de sfeer? Dan is een pelletkachel  een gezondere keuze dan een houtkachel of open haard. Uit een pelletkachel komt namelijk per branduur veel minder fijnstof dan uit een houtkachel of open haard. Maar het allerbeste is het om gewoon geen hout te stoken.

Wil je een pelletkachel kopen als hoofdverwarming? Dat is geen gezonde keuze. Met een pelletkachel stoot je veel meer slechte stoffen uit dan wanneer je stookt op gas of stroom. Stoken op hout zorgt voor luchtvervuiling en geurhinder.

Bij windstil en bij mistig weer blijft de rook lang hangen in de omgeving. Het is dan beter om niet te stoken. Daarnaast komt het bij sommige weersomstandigheden voor dat een warme luchtlaag de houtrook ‘naar beneden drukt’. Ook dan blijft de rook lang hangen in de buurt en kun je dus beter niet stoken. Lees meer over de stookwijzer en het stookalert.

Houtkachels staan ook wel bekend als ‘allesbranders’. Maar die naam klopt niet, want in geen enkele kachel mag je alles stoken. Ook in een allesbrander mag je alleen droog, ongeverfd hout, openhaardblokken of houtpellets stoken.

Stook nooit geverfd of geïmpregneerd hout, nat hout, afval, restjes spaanplaat, triplex en hardboard. Bij het verbranden hiervan komen veel schadelijke stoffen vrij. Het verbranden van afval is in Nederland wettelijk verboden.

De Zwitserse methode is een methode om het vuur in een kachel aan te steken. Deze methode zorgt ervoor dat het vuur goed gaat branden en dat er zo min mogelijk schadelijke rook ontstaat. Bekijk hoe je vuur aansteekt volgens de Zwitserse methode.

Ook interessant

Iedereen wil het liefst gezonde lucht inademen. Hoe minder vervuilde lucht je inademt, hoe beter.
Informatie over luchtvervuiling
Soms hebben we het over een geur en soms hebben we het over stank. Geuroverlast is hoe dan ook vervelend.
Informatie over geurhinder